ผ้าทอ”ปกาเกอะญอ” (ผ้ากี่เอว)
ผ้าทอมือปกาเกอะญอ ผ้าทอมือของกลุ่มแม่บ้าน บ้านห้วยบงเป็นเอกลักษณ์ของกะเหรี่ยงผู้หญิงทุกคนในตำบลศรีวิชัย ต้องทอผ้าให้คนในครัวเรือนใส่และเป็นองค์ความรู้ที่ได้รับในการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น การปักลายลูกเดือยถือเป็นการสร้างมูลค่าให้แก่เสื้อทอกะเหรี่ยงและการปักลูกเดือยนั้นเป็นการสะท้อนความเชื่อและวิถีชีวิต ซึ่งในคนชุมชนมีการเลี้ยงชีพตนเองและครอบครัวด้วยการทอผ้า ซึ่งเป็นวิธีการทอผ้าที่มีเอกลักษณ์และมีการสืบทอดยาวนานกว่าร้อยปี
สตรีบ้านห้วยบงจะทอผ้าเพื่อทอให้คนในครอบครัวใส่อีกทั้งยังทอจำหน่ายเพื่อเลี้ยงชีพ การพัฒนาลายจะพัฒนาตามสมัยนิยมแต่ยังยึดถือเอกลักษณ์เฉพาะของชุมชนที่สืบทอดกันมาหลายร้อยปี เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนทำให้ไหมที่ใช้ในการทอผ้าเปลี่ยนไปตามบริบท ไหมดั้งเดิมที่ใช้ทอผ้าเรียกว่าไหมโบราณ
ไหมโบราณทำมาจากฝ้ายและนำมาย้อมสีโดยใช้สีจากธรรมชาติ เช่น สีเหลือง ย้อมมาจาก ขมิ้น สีเทา ย้อมมาจาก ไม้สัก และสีเขียว ย้อมมาจาก ฮ่อม เป็นต้น การหมักย้อมจะหมักฝ้ายลงในน้ำที่คั้นจากวัตถุดิบที่กล่าวมาข้างต้น ประมาณ ๑- ๒ เดือนสีถึงจะติดที่ฝ้าย และยังมีความเชื่อส่วนบุคคลอีกด้วยว่า การย้อมสีฝ้ายนั้นห้ามย้อมขณะเป็นประจำเดือน ตอนย้อมต้องย้อมเพียงลำพัง ห้ามมีคนมานั่งดูหรือมาหาที่บ้านไม่เช่นนั้นสีจะไม่ติดฝ้าย หากมองในอีกมุมหนึ่งก็คือผู้ย้อมจะไม่มีสมาธิในการผสมส่วนผสมในการหมักฝ้ายนั้นเอง ข้อดีของการใช้ไหมโบราณในการทอผ้าคือ จะไม่มีสารเคมีตกค้างขณะสวมใส่เนื่องจากว่าทำมาจากสีที่ได้จากธรรมชาติ ฤดูต่างๆ ไหมจะปรับอุณหภูมิไปตามฤดู เช่นฤดูร้อนผู้ที่สมใส่เสื้อทอที่ทำตากไหมธรรมชาติจะไม่รู้สึกร้อน ฤดูหนาวจะรู้สึกอบอุ่น ปัจจุบันไม่นิยมทอผ้าด้วยไหมโบราณหรือไหมธรรมชาติ เพราะว่ามีระยะเวลาในการทำที่นาน ไหมมีราคาแพง ถ้าหากนำไปขายจะไม่เป็นที่นิยมมากเท่าไหร่
